Vierdievenazijn
VINAIGRE DES QUATRE VOLEURS, EEN KRUIDIGE LEGENDE
Uit het archief van Toulouse
Het zijn de middeleeuwen. Europa wordt geteisterd door de pest. Een groot deel van de bevolking sterft maar vier mannen blijven kerngezond. Wat is hun geheim?
De vier dieven
In het zuiden van Frankrijk vreest men “Les quatre voleurs” die voor de duvel niet bang zijn.
De vier bandieten dringen de huizen van pestlijders binnen, doden de nog levende bewoners en roven vervolgens de huizen leeg. Uiteindelijk worden ze opgepakt en veroordeeld tot de brandstapel. Het is een groot raadsel hoe deze vier tijdens de pest zo gezond weten te blijven.
Een geheim kruidenrecept ?
In ruil voor gratie gaven de dieven hun geheim prijs. Een azijnmaceraat van aromatische kruiden en specerijen hield hen vrij van de pest. Ze dronken het en drenkten er doeken in waarmee ze hun lichamen en gezichten bedekten wanneer ze de huizen leegroofden.
Dit is een middeleeuwse legende maar het gebruik van een geneeskrachtig kruidenazijn is al veel ouder. In het jaar 460 v. Chr. werd Hippocrates van Kos geboren. Later, als bekend geneesheer, sprak Hippocrates over het gebruik van kruidenazijn. Een slok per dag zou het lijf gezond en krachtig houden. Hij prees het als ontsmettingsmiddel en als middel om ziekten te voorkomen en helpen te genezen.
Het geheim onthuld
Een kopie van het originele recept dat tijdens de pest op de muren van Marseille werd gehangen, is opgeborgen in een Parijs’ archief. Ik zou geen kruidenvrouw zijn als ik het oude recept niet zou bestuderen. Slechts een paar kruiden uit het recept worden niet vaak meer in de kruidengeneeskunde gebruikt: Absint, Kamfer en Wijnruit. De rest van de kruiden en specerijen uit het originele recept hebben hun geneeskracht bewezen. Azijn werkt onder andere ontsmettend en alle kruiden bevatten de inhoudsstoffen die door de synergie ontsmettend, antibacterieel, antibiotisch en versterkend werken. Ik heb gekozen voor biologische appelazijn omdat deze azijn nog veel meer voordelen voor onze gezondheid heeft. Het is onder andere een goed huismiddel om de spijsvertering te helpen.
Een variant op het oude recept
- Een liter biologische appelazijn (of rode wijnazijn)
- Gedroogde kruiden: munt, rozemarijn, salie, lavendel, tijm, bonenkruid, hysop en marjolein en/of oregano (van elk kruid 6 gram)
- 10 Jeneverbessen
- 10 Kruidnagels
- Een kaneelstok
- Een handvol vers, droog en schoon blad van paardenbloem en brandnetel
- Tien gekneusde knoflooktenen
Verderop in de tekst vertel ik over de kruiden afzonderlijk. Misschien heeft een kruid een bepaalde contra-indicatie / bijwerking die op jou van toepassing kan zijn. Dan kan je kruid beter uit de azijn weglaten.
Bereiding
Leg alle kruiden in een brandschoon bokaal en overgiet deze met de azijn. Sluit het bokaal met een lapje stof en een elastiek of touwtje. Laat de kruidenazijn 14 dagen in donker staan. Roer elke dag. Na 14 dagen filter je de azijn en giet je het over in een schone fles. De vierdievenazijn binnen 6 maanden opmaken.
Gebruik
Eén maal per dag een eetlepel in een glaasje water verhoogt de weerstand. Het drankje elimineert virussen en bacteriën en houdt je gezond en krachtig. Met deze kruidenazijn kan je ook je handen ontsmetten !
Dit artikel is geschreven voor en gepubliceerd in het tijdschrift Bourgondische zaken, winter 2020.
Bonenkruid
Satureja .
Dit kruid (eenjarig bonenkruid en berg-bonenkruid) heeft een ontsmettende eigenschap (vooral op de luchtwegen).
Savez-vous?
Bonenkruid activeert de spijsvertering. Het kruid helpt om bonen beter te verteren. Vandaar de naam.
brandnetel
Urtica dioica
Ik noem het de koning onder de kruiden. ( De paardenbloem heb ik benoemt tot de koningin). Brandnetel heeft enorm veel voordelen voor onze gezondheid. In deze kruidenazijn laat het zijn mineralen (o.a. calcium en ijzer) los. Hierdoor bevordert het kruid de natuurlijk weerstand en vult het de mineralen in ons lijf aan.
echte tijm
Thymus vulgaris
Echte tijm werkt ontsmettend, ontstekingwerend en infectiewerend op de luchtwegen. Verder verhoogt het kruid de weerstand. Een kruid dat je wat mij betreft in de wintermaanden in huis moet hebben. Hier op de heuvel achter het kruidenatelier tiert de wilde tijm /Thymus serpyllum welig. In het Frans heet het Serpolet. Het tuinpad is geheel bedekt met een dikke laag van dit kruid. Het is zomers een genot om er met de blote voeten in weg te zakken, er overheen te lopen. De geur die dan vrij komt! Wel oppassen voor de bijen die op de bloemen afkomen. De plant trekt insecten aan maar houdt slakken en rupsen weg uit de potager.
Attention!
Niet gebruiken bij hormonale aandoeningen.
De dosering in dit recept is oké. Maar gebruik niet meer dan deze hoeveelheid als je een ontsteking in je maag of in de blaas hebt.
Hysop / hyssop
Hyssopus officinalis
Hysop is een pracht kruid voor de de ademhaling. Het weert ontstekingen en infecties op de longen , bevordert het ophoesten van slijm, werkt hoeststillend en heeft een anti-astmatische werking.
Savez-vous?
In de bijbel staat hysop symbool voor loutering en zuivering. Bij de Joden symboliseert het kruid verzoening. Om al deze redenen werd hysop vaak nabij kloosters en kerken geplant. Zo vond ik ooit in Frankrijk in de buurt van een kloosterruïne verwilderde hysop. Wie weet was dat een zaailing van hele oude planten! Rond het begin van onze jaartelling werd het kruid al gebruikt voor de luchtwegen en vooral voor de longen. Hildegard von Bingen prees het kruid om haar zuiverende werking op de longen.
Attention!
De dosering in dit recept is oké. Maar als je zwanger bent of nerveus van aard bent, moet je niet meer dan deze aangegeven hoeveelheid gebruiken.
jeneverbes (gewone)
Juniperus communis
In de vierdieven azijn heb ik jeneverbessen toegevoegd omdat ze het bloed zuiveren, infecties op de luchtwegen weren en omdat zijn ze als een balsem voor de longen zijn. Wat mij betreft geven ze de azijn ook extra aroma..
Savez-vous?
Weer even terug naar de Middeleeuwen. Tijdens de pestepidemieën werden de gedroogde takken van een jeneverbesstruik in vlam gezet. Met de rokende twijgen zuiverde men de gebouwen, huizen, straten en pleinen. De rook geurt heerlijk. In de oudheid werd daarom een brandende jeneverbestak gebruikt als wierook.
Attention!
Bij nierproblemen alleen gebruiken onder toezicht van een arts.
Niet gebruiken als je leverpatiënt bent. Jeneverbes stimuleert de baarmoeder dus als je zwanger bent moet je de bessen uit het recept weglaten. Heb je zweren of ontstekingen in de maag en of darmen, halveer dan de hoeveelheid in dit recept.
Knoflook
Allium sativum.
Huh? Is dit een kruid? Jazeker. En ook nog eens een prachtkruid met heel veel voordelen voor onze gezondheid. In de vier-dieven-azijn toegevoegd, verhoogt het de weerstand. Het verwarmende kruid helpt influenza voorkomen en is werkzaam tegen bacteriën, virussen en schimmels. De stinkende roos (bijnaam van kruidenkenners uit het oude Griekenland) werkt ook licht ontsmettend de longen.
Savez- vous?
Door de eeuwen heen word knoflook gebruikt als medicijn. Al in spijkerschrift vond men recepten van de Babyloniërs die getuigen van de geneeskracht van knoflook. De Egyptenaren die de Pyramides van Gizeh en Cheops moesten bouwen kregen als lunch radijs, ui en knoflook om fit en gezond te blijven. Er is zelfs knoflook gevonden in de graftombe van Toetanchamon. Misschien dat iemand zijn lunch was verloren?
Attention!
Het is beter knoflook niet te gebruiken bij maagaandoeningen of schildklieraandoeningen.
Marjolein
Origanum majoran L. of oregano origanum vulgare
En dit is weer zo'n kruid met een sterk ontsmettende en ontstekingwerende eigenschap op o.a. de longen.
Savez -vous?
Marjolein is ook een krachtig kruid om tot rust te komen en te ontspannen. Door de oude Egyptenaren werd het kruid gebruikt om wonden te ontsmetten en de 19e -eeuwse kruidendokters adviseerden het kruid om de menstruatie te bevorderen. Daarom:
Attention!
Als je zwanger bent, moet je dit kruid zeer matig gebruiken. Het stimuleert de baarmoeder. De dosis in dit recept kan je beter halveren: 3 gram in plaats van 6 gram.
Rozemarijn
Rosmarinus officinalis
Rozemarijn heeft heel veel voordelen voor onze gezondheid. Maar in de vierdieven azijn wordt het kruid gebruikt voor een goede bloesomloop, dat betekent dus fijne warme handen en voeten in de koude wintermaanden. Verder is het een opwekkend en versterkend kruid.
Savez-vous?
Er zijn takjes van rozemarijn in Egyptische graven gevonden. De Egyptenaren gebruikten Rozemarijn als wierook om gebouwen te zuiveren. Tijdens de pestepidemieën droegen mensen zakjes met gedroogde rozemarijn om hun hals om zich zelf te beschermen tegen besmettingen. In de Franse ziekenhuizen werd rozemarijn gebrand bij epidemieën om de lucht te ontsmetten.
Attention!
Niet gebruiken bij epilepsie en niet te veel gebruiken bij zweren in de maag en /of darmen. Gebruik het kruid vooral niet voordat je gaat slapen. Het is een opwekkend kruid. Een bad met rozemarijn voor het slapen gaan...dat bekent heel lang schapen tellen.
Kaneel
Cinnamomum verum
In deze azijn toegevoegd om de smaak, om de verwarmende eigenschap van het kruid en omdat het een flinke oppepper is voor onze gezondheid. Kaneel stimuleert het immuunsysteem, is een krachtig antioxidant en helpt bij het herstellen na ziekte.
Savez -vous?
Kaneel werd vroeger (en ook nu nog ) in de winter vaak en veel toegevoegd aan warme wijn, stoofpotten en puddingen. Ze kenden toen al de werking van het kruid. Kaneel helpt bij het verteren van zware winterkost, ondersteunt het lijf bij het herstel van winterkwalen als verkoudheid en griep en verwarmt bij kouwelijkheid. Bij diabetes kan kaneel een grote dienst bewijzen.
Attention!
Als je koorts hebt moet je oppassen met het gebruik van kaneel aangezien het kruid verwarmend werkt.
Kruidnagel
Syzygium aromaticum
En ook hier weer is er gekozen voor dit kruid omdat het ontsmettend en ontstekingwerend werkt op de luchtwegen.
Savez-vous?
Dat een kruidnagel een nog niet geopend bloemknop is die in de zon wordt gedroogd tot hij de roodbruine kleur krijgt. Een kruidnagel van geode kwaliteit is donkerbruin en er moet bij kneuzing een vettige olie uitkomen. De kruidnagel stimuleert de geest en het geheugen en is ene oppeppend kruid bij futloosheid.
Attention!
Kruidnagel niet geven aan kinderen onder de twee jaar.
Lavendel
Lavendula angustifolia
Lavendel werkt ontsmettend op de luchtwegen en ontkrampt bij een vastzittende hoest en benauwdheid.
Savez-vous?
In de oudheid werd lavendel al gebruikt om te desinfecteren. Maar het was ook een kruid wat men associeerde met de liefde. Een kopje lavendel thee voor het slapen gaan laat je dromen van je toekomstige geliefde. Oh, heb je al een geliefde? Leg dan wat takjes lavendel onder zijn of haar hoofdkussen…dat wekt romantische gevoelens op. Nog beter, leg lavendel onder het matras, dat wekt de echte harsttocht op. Hierbij zeg ik het wel: "baat het niet dan schaadt het niet".
Paardenbloem
Taraxacum officinale
De blaadjes zijn een goed bittermiddel en verhogen de weerstand. De bitterstoffen stimuleren alle sappen die onze spijsvertering helpen. Wat mij betreft onmisbaar voor onze gezondheid en dus heb ik ze maar toegevoegd aan de azijn.
Salie
Salvia officinalis
Salie heeft ontsteking- en infectiewerende eigenschappen. Daardoor is het een pracht kruid om preventief te gebruiken bij griep, verkoudheden en infecties aan de luchtwegen.
Savez-vous?
Als sinds het begin van onze jaartelling gebruikt men salie om de ontsmettende werking van het kruid. De Grieken en de Romeinen beschouwden salie als een wondermiddel .De Romeinen oogsten dit heilige kruid met veel ceremonie en rituelen eromheen
Attention!
Niet gebruiken bij epilepsie.
Niet te veel gebruiken bij zweren in de maag en /of darmen.
Niet gebruiken bij hormonale aandoeningen.
Marieke Levens (woensdag, 28 april 2021 16:39)
Hallo Nataschja, ik zou heel graag een cursus bij je willen volgen. Ik heb er al zulke toffe dingen over gehoord. Wanneer is de eerst volgende kruidencursus? (ik zie geen agenda)
Groetjes, Marieke
Tillia (vrijdag, 04 december 2020 15:05)
Dag Nataschja, wat een geweldige recept. Dankjewel. Ik kende deze versie nog niet. Ik ben sinds kort meer bezig met kruiden.
Prachtige website heb je . Je lijkt me een bevlogen kruidenvrouw en hoop je ooit te ontmoeten. Hartelijke groet, Tillia Sanders
Eva (zondag, 29 november 2020 11:40)
Wat een goed moment voor dit recept . Leuk geschreven ook.
Ik heb verder je website bekeken. Ik kom heel graag de opleiding een keer bij je doen.
Hartelijke groet, Eva